LUCEBERT & BOJAN FAJFRIC | PEGGY FRANCK | ARJAN VAN HELMOND | FRÉDERIQUE VAN RIJN | 27-01-2018 - 17-03-2018
| Lubertus Jacobus Swaanswijk | |
| 1924-1994 | Geboren te Amsterdam. Woonde en werkte in Bergen. |
| Biography | |
| 1938 | Een half jaar lang opleiding aan het Amsterdamse Instituut voor Kunstnijverheidsonderwijs. Verder is Lucebert autodidact. |
| 1942 | Dwangarbeid in Duitsland (Wittenberg). |
| 1945 | Eerste wanschilderingen, onder andere in een Amsterdamse jeugdkapel en in in een franciscaner nonnenklooster te Heemskerk (kort daarna weer gewit). Op diverse plekken waar hij onderdak vindt laat hij gedichten, tekeningen en karikaturen achter. |
| 1948 | Eerste tentoonstelling van tekeningen in de vergaderruimte van de AA. Treedt in contact met de schrijver en criticus Gerrit Kouwenaar. Krijgt via hem toegang tot de groep van dichters, bijgenaamd de Experimentele Groep. Via hen leert hij de schilders Karel Appel, Eugéne Brands, Constant, Anton Rooskens en Theo Wolvecamp kennen, die kort daarop deelnemen aan de oprichting van COBRA |
| 1949 | In Reflex, het tijdschrift van de Experimentele Groep, debuteert hij als dichter met het opzienbarende gedicht 'Minnebrief aan onze gemartelde bruid Indonesia'. Aan de eerste COBRA-tentoonstelling in november 1949 in het Stedelijk Museum te Amsterdam neemt hij deel met op panelen aangebrachte gedichten en tekeningen |
| 1950 | Maakt reizen naar Parijs, Zuid-Frankrijk, Italië. Is een van de grondleggers van de groep schrijvers en dichters, 'De Vijftigers' |
| 1951 | Publicatie van de eerste dichtbundel: Triangel in de jungle, gevolgd door de dieren der democratie. Tot 1959 verschijnen er in totaal zes bundels |
| 1952 | In dit jaar verschijnen de dichtbundels Apocrief, de analphabetische naam en De amsterdamse school |
| 1953 | Samen met Tony Koek, met wie hij later zal trouwen, betrekt hij een woning in Bergen (Noord-Holland). Hij houdt zich intensief bezig met het schrijven van poëzie. Met zijn onophoudelijk tekenen verwerkft hij bovendien nieuwe uitdrukkingsmogelijkheden. De bundel Van de afgrond en de luchtmens verschijnt. De Poëzieprijs van de Gemeente Amsterdam wordt aan hem toegekend |
| 1954 | Ontmoet op het PEN-congres te Amsterdam Bertolt Brecht die hem uitnodigt om naar Berlijn te komen |
| 1955 | Verschijning van de dichtbundel Alfabel. Geeft aan de uitnodiging van Brecht gehoor en verblijft met een buers vande Akademie der Kunste in Oost-Berlijn. Eerder dan gepland keert hij naar Nederland terug |
| 1957 | Verschijning vande dichtbundel Amulet |
| 1958 | Eerste solo-tentoonstelling bij Galerie Espace in Haarlem, waar hij sindsdien regelmatig zal exposeren. Maakt litho's die hij op zijn eigen drukpers afdrukt |
| 1958-1962 | Eerste hoogtepunt in zijn bezigheden als beeldend kunstenaar. Het schilderen met olieverf komt in het middelpunt van zijn belangstelling te staan |
| 1959 | Tentoonstelling in het Stedelijk Museum te Amsterdam. Neemt deel aan Documenta II te Kassel, DE. Krijgt een prijs tijdens de Biënnale van Parijs. Verschijning van de dichtbundel Val voor vliegengod |
| 1960 | Na enkele eerdere pogingen in 1952 werpt hij zich nu op het etsen. Hij drukt de bladen zelf. Met zijn gedichten en zijn activiteiten op het gebied van de beeldende kunst viert hij zijn eerste successen in de Duitse Bondsrepubliek, nog voordat hij definitief doorbreekt in Nederland. In 1962 verschijnt de eerste Duitstalige bundel met tekeningen bij Ellemann Verlag. Heeft tentoonstellingen bij Galerie der Spiegel te Keulen en in het Museum am Ostwall te Dortmund. Daarop volgen grotere tentoonstellingen in Bochum (1963) en Baden-Baden (1964) |
| 1961 | Gaat een contract aan met de Londense Marlborough Gallery, wat hem voor het eerst materiële zekerheid biedt |
| 1962 | Krijgt de 2de Marzotto-Prijs voor hedendaagse schilderkunst in de Europese Gemeenschap |
| 1964 | Ontvangt de galerieprijs van de 32e Biënnale te Venetië; neemt deel aan de Guggenheim International Award Exhibition te New York |
| 1965 | Onder redactie van Simon Vinkenoog verschijnt gedichten 1948-1963. Verblijft van nu af aan met grote regelmaat een goed deel van het jaar in Alicante (Spanje), eerst in San Roque, later in Jávea. Ontvangt de Constantijn Huygensprijs |
| 1968 | Ontvangt de P.C. Hooft-prijs. Maakt wandschilderingen in de Rotterdamse Hogeschool voor de Handel en het Eindhovense filiaal van De Bijenkorf |
| 1972 | Bij Uitgeverij Suhrkamp verschijnt een bundel met in het Duits vertaalde gedichten onder de titel Wir sind Gesichter. De vertaler is Ludwig Kunz, die zich opwerpt als promotor van Luceberts literaire werk in Duitsland (Luceberts poëzie is in meer dan tien talen vertaald, onder meer het Engels, het Spaans, het Frans en het Pools) |
| 1974 | Zijn Verzamelde gedichten verschijnen |
| 1978 | Verschijning bij uitgeverij Plaza & Jan's van de bundel Antología, met door Francisco Carrasquer in het Spaans vertaalde gedichten |
| 1980 | Verschijning van de dichtbundel Mooi uitzicht en andere kurioziteiten |
| 1981 | In de reeks Bibliothek Suhrkamp verschijnt de dichtbundel Die Silbenuhr, vertaald door Rosemarie Still Verschijning van de dichtbundel Oogsten in de dwaaltuin |
| 1982 | Verschijning van de dichtbundel De moerasruiter uit het paradijs |
| 1983 | Ontvangt de Prijs der Nederlandse Letteren uit handen van koning Boudewijn van België. Maakt een wandschildering in het Letterkundig Museum te Den Haag. Verschijning van de Ongebundelde gedichten |
| 1985 | Maakt een wandschildering in de scholengemeenschap 'Oost-Groningen' in de stad Groningen |
| 1986 | Het Stedelijk Museum te Amsterdam verwerft van de verzamelaars Groenendijk-Voûte schilderijen, tekeningen en grafiek van Lucebert. Verschijning van Lucebert. Szkola amsterdamska, een bloemlezing van in het Pools vertaalde gedichten. Vetaling Andrzej Dabráwka, Krzystof Karasek en Jerzy Koch, met een nawoord van Andrzej Dabráwka. Uitgegeven door Wydawnictwo Literackie in Krakáw |
| 1987 | Het Stedelijk Museum te Amsterdam stelt zijn volledige bezit van werken van Lucebert tentoon ' 873 stuks ' en publiceert deze in een catalogus. Lucebert schenkt 100 tekeningen aan het museum. Een keuze uit Luceberts foto's uit de jaren 1955 tot 1970 verschijnt onder de titel Het hart van de zoeker |
| 1988 | Schrijft het libretto voor een oratorium in opdracht van de gemeente Amsterdam. Verschijning van de in het Zweeds vertaalde bloemlezing Lucebert. Dubbel metamorfos, vertaald door Sonja Berg-Pleijel en Lasse Söderberg, met tekeningen van Lucebert |
| 1989 | De tentoontstelling Der junge Lucebert in de Kunsthalle zu Kiel (daarna in het Museum Bochum) biedt een overzicht van het werk tot 1965. Verschijning van de dichtbundel Troost de hysterische robot |
| 1990 | Schenkt zestien gouaches en tekeningen aan de Kunsthalle zu Kiel. Maakt keramische sculpturen en beschildert vazen en schalen bij de Droysen Keramikgalerie te Berlijn; eveneens in 1991 en 1994. Bij uitgeverij Kleinheinrich in Münster verschijnt Lucebert. Ernten im Irrgarten. Nieuwe gedichten en tekeningen. Keuze en vertaling Rosemarie Still, met een nawoord van Cristoph Meckel |
| 1991 | Heeft een tentoonstelling in het Frans Halsmuseum te Haarlem. Ontvangt de Jacobus van Looij Prijs te Haarlem. In de herfst openbaart zich kanker. Lucebert wordt geopereerd |
| 1993 | Verschijning van de dichtbundel Van de roeloze woelgeest. De Kunsthalle Bremen, DE verwerft het zo goed als complete grafische werk van Lucebert |
| 1994 | Is in februari weer in Berlijn, waar hij verder gaat met zijn werk in de keramische werkplaats. Verschijnen van de dichtbundel Van de maltentige losbol met daarbij Op bezoek bij Lucebert, tekeningen en gouaches, onder redactei van Jens Christian Jensen en met foto's van Karin Székessy. Lucebert overlijdt op maandag 10 mei na een zware operatie in het ziekenhuis te Alkmaar en wordt op 16 mei te Bergen bijgezet. In de herfst verschijnt Der gestrenge Luftikus. Gedichte und Arbeiten auf Papier bij uitgeverij Kleinheinrich te Münster, DE. De 34 hierin opgenomen gouaches zij nog in maart/april van ditzelfde jaar door de kunstenaar gemaakt. Tegelijkertijd verschijnt de Duitse editie van Op bezoek bij Lucebert onder de titel Besuch bei Lucebert |
| 1995 | De Stichting Lucebertiana draagt het Archie C.A. Groenendijk over aan het Stedelijk Museum te Amsterdam. Onthulling van de keramische zuil voor het ziekenhuis te Beverwijk. Grondlegging van de website 'Virga Lucebert Interactive'(http://www.base.nl/company/virga/lucebert/), die aandacht besteedt aan zowel het poëtische als het beeldende oeuvre van Lucebert |
| 1996 | Een in 1994 door Lucebert ontworpen keramisch beeld wordt geplaatst in de tuin van Museum Kranenburgh te Bergen. Schenking doro de erven van de nog ontbrekende bladen grafiek aan de Kunsthalle Bremen, DE |
| 1997 | Verschijning van Lucebert, Lucebert: oh oor o hoor. Opnamen uit de jaren vijftig en zestig, ingeleid door Rudy Kousbroek |
| 1999 | Bruikleen van schilderijen door de Lucebert Stichting aan het Museum voor Hedendaagse Kunst SMAK te Gent, België. In 2001volgt een aanvullende bruikleen van werken op papier. Bruikleen van twee grote wandpanelen door de Lucebert Stichting aan het Medisch Centrum Alkmaar, en eveneens van twee grote wandpanelen aan de Stichting Meerstate te Heemskerk |
| 2000 | Schenking van werken op papier en een schildeirj door de erven aan het Institut Valencië d'Art Modern (IVAM) te Valencia 2001 |
| Awards | |
| 1990 | Jacob van Looyprijs voor dubbeltalenten, Frans Halsmuseum, Haarlem |
| 1983 | Prijs der Nederlandse Letteren |
| 1967 | P.C. Hooftprijs |
| 1965 | Constantijn Huygensprijs |
| 1964 | Premio Carlo Cardazzo voor grafiek, 32e Biennale, Venetië |
| 1962 | Premio Carrara op de Biennale Internationale di Scultura, afdeling grafiek Premio Marzotto, 2e prijs. Hedendaagse schilderkunst in de EG Poëzieprijs van de stad Amsterdam voor het gedicht Terreur |
| 1960 | Poëzieprijs van de stad Amsterdam International Guggenheim Award |
| 1959 | Premiëre Biënnale de Jeunesse de Paris |
| 1956 | Poëzieprijs van de stad Amsterdam voor de gedichtencyclus De Beulen |
| 1953 | Poëzieprijs van de stad Amsterdam voor de bundel Apocrief |
| Collections | |
|
Museum, Amsterdam Stedelijk Museum Schiedam, Schiedam Museum Boymans van Beuningen, Rotterdam Van Abbemuseum, Eindhoven Haags Gemeentemuseum, Den Haag Hannema de Stuers Fundatie, Heino Nederlands Fotomuseum, Rotterdam Frans Halsmuseum, Haarlem Teyler Museum, Haarlem De lakenhal, Leiden Letterkundig Museum, Den Haag Museum van Bommel-van Dam, Venlo Stadsgalerij Heerlen, Heerlen Museum voor Hedendaagse Kunst, Den Bosch Museum Jan Cunen, Oss Rode Kruis Ziekenhuis, Beverwijk Museum Kranenburg, Bergen NH ABN-AMRO Kunststichting, Amsterdam Van Lanschot Bankiers, Den Bosch Gemeente Bergen, Bergen NH De Lucebert Stichting, Bergen NH Nederlandse Gasunie, Groningen Bouwfonds Kunstcollectie, Hoevelaken Cobra Museum, Amstelveen Dordrechts Museum, Dordrecht Stedelijk Museum Alkmaar, Alkmaar Peter Stuyvesant Foundation, Diemen S.M.A.K., Gent, BE Museum of Modern Art, Antwerpen, BE Fundación Antonio Pérez, Cuenca, ES I.V.A.M., Valencia, ES Fundación Arco, Madrid, ES Museo Obra Gráfica San Clemente, San Clemente, ES Städtische Kunsthalle Mannheim, Mannheim, DE Kunsthalle Hamburg, Hamburg, DE Museum Bochum, Bochum, DE Kunsthalle zu Kiel, Kiel, DE Kunstmuseum München, München, DE Kunsthalle Bremen, Bremen, DE Museum of Modern Art, New York, US Guggenheim Foundation, New York, US Museum of Art Fort Lauderdale, Fort Lauderdale, US Kunstmuseum Winterthur, Winterthur, CH Palais Lichtenstein, Wien, AU Cobra Coleccion van Stuyvenberg, Caracas, VE Louisiana Museum, Humblebaek, DK Moderna Museet, Stockholm, SE National Gallery, Dublin, IE Museum Turku, Turku, FI Tate Gallery, London, UK Museo de Bellas Artes, MX Collectie Van Mulukom, Nijmegen Vele particuliere collecties |
|